Gebruikers in het algemeen en kinderen in het bijzonder worden vaak geconfronteerd met privacyverklaringen die ontzettend lang zijn en complexe juridische bewoordingen bevatten. De complexiteit en het technische karakter van de gebruikte taal worden beschouwd als de belangrijkste redenen waarom gebruikers de beschikbare informatie niet lezen en begrijpen.1 Er is vaak ook een discrepantie tussen het ontwerp van websites en het ontwerp van de privacyverklaringen: terwijl de eerste vaak gemakkelijk te gebruiken en visueel aantrekkelijk zijn, staan die verklaringen soms bol van juridisch jargon en zijn ze op een niet-aantrekkelijke manier ontworpen.2
Het gebruik van visualisaties kan kinderen helpen om de privacyverklaringen te laten lezen en begrijpen, bijvoorbeeld door de introductie van waarschuwingstekens om het belang van bepaalde bepalingen te benadrukken.3 Visualisatietechnieken worden in verschillende domeinen gebruikt en zijn bedoeld om complexiteit te helpen verminderen en informatie snel over te dragen aan bepaalde gebruikers. Zo stellen voedseletiketten mensen bijvoorbeeld in staat om een product te scannen op de voedingsinformatie die zij relevant achten. Leeftijds- en inhoudsetiketten op dvd’s en videospellen kunnen ouders dan weer helpen bij het nemen van een geïnformeerde beslissing of een film of videospel al dan niet geschikt is voor hun kinderen. Bovendien ontdekte de gekende psycholoog Miller dat individuen slechts zes of zeven items op hetzelfde moment kunnen onthouden. Visualisatie kan dus ook dienen als een hulpmiddel om een te veel aan informatie te voorkomen.4
Een voorbeeld van visualisatie is het gebruik van getrapte kennisgevingen, die bestaan uit een korte kennisgeving, gecombineerd met langere, meer volledige kennisgevingen. Een dergelijke benadering is aangenomen door artikel 29 Werkgroep en introduceerde drie lagen:
1. De korte kennisgeving die de kerninformatie bevat en die duidelijk aangeeft waar de betrokkenen toegang kunnen krijgen tot aanvullende informatie;
2. De beknopte kennisgeving die alle andere relevante contactinformatie bevat en
3. De volledige kennisgeving die alle wettelijke vereisten en specifieke eisen omvat.5
Visualisatie kan net zoals tekst echter ook beperkingen hebben. Zo kan de gebruiker in verwarring raken als de tekst van de privacyverklaring niet overeenkomt met de visuele weergave. Een ander obstakel zou kunnen zijn dat het visualiseren van privacyverklaringen grotere kosten met zich meebrengt.6 Het introduceren van design (bijvoorbeeld afbeeldingen of een aangepaste lay-out) in het juridische denken vereist bovendien ook een andere ingesteldheid van juristen. Juristen gebruiken doorgaans bewoordingen die verondersteld worden een duidelijk vastgestelde en vaststaande betekenis te hebben (de zogenaamde ‘beproefde taal’).7 Dat resulteert vaak in documenten die zijn geschreven in een stijl die “(1) langdradig, (2) onduidelijk, (3) hoogdravend en (4) saai” is.8 Bovendien wordt in die gevallen de indruk gewekt dat privacyverklaringen zijn geschreven door juristen voor juristen en niet voor de daadwerkelijke gebruikers.9
Als we juridische documenten willen visualiseren, zullen ontwerpers en juristen moeten samenwerken. Juristen zullen de nodige input moeten leveren als het gaat om juridische termen. Een interessant initiatief in dat verband is het concept van Legal Design Jams waarbij ontwerpers, juristen, programmeurs, etc. samenkomen om een juridisch document een gebruiksvriendelijke ‘visuele make-over’ te geven.10
